Kaszel, gorączka i problemy z oddychaniem to najbardziej rozpoznawalne, lecz nie jedyne objawy zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2. Znajomość wszystkich symptomów choroby pozwoli nam na szybką reakcję, a co za tym idzie wczesne rozpoczęcie leczenia i ochronę innych osób.
Pandemia koronawirusa opanowała świat na początku 2020 roku. Choć minęło już wiele miesięcy, intensywne badania nad tym wirusem i chorobą, którą wywołuje, przynoszą co raz to nowe wyniki. Nieraz takie, których się nie spodziewamy.
Czym jest koronawirus?
Koronawirus to w rzeczywistości rodzina wirusów, które wywołują różne choroby u ludzi i zwierząt. Wbrew pozorom ten rodzaj wirusa jest nam znany od dawna. Część koronawirusów wywołuje zwykłe infekcje górnych dróg oddechowych o łagodnym przebiegu. Inne mogą prowadzić do poważniejszych chorób, takich jak bliskowschodni zespół niewydolności oddechowej (Midle East respiratory syndrome – MERS) czy zespół ciężkiej ostrej niewydolności oddechowej, znany powszechnie jako SARS (ang. severe acute respiratory syndrome).
Odkryty niedawno koronawirus SARS-CoV-2 wywołuje chorobę COVID-19. To właśnie ten rodzaj wirusa jest odpowiedzialny za pandemię, która swoje początki miała w chińskim mieście Wuhan. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) opracowała szczegółowe wytyczne dotyczące rozpoznawania objawów COVID-19 i ochrony przed zakażeniem koronawirusem. (1)
Jakie są objawy koronawirusa – nowe badania
Najczęstszymi objawami COVID-19 są:
- Gorączka
- Suchy kaszel
- Ogólne zmęczenie
Występowanie wszystkich tych objawów wskazuje na konieczność zawiadomienia stacji sanitarno-epidemiologicznej. Należy pozostać w domu do czasu uzyskania wyniku testu. Jeśli jest pozytywny, chory i wszyscy domownicy będą przebywali na kwarantannie. W cięższych przypadkach osoba zakażona transportowana jest do szpitala.
Jednakże najnowsze badania wykryły inne objawy koronawirusa, mniej oczywiste. Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) niedawno dodało je do oficjalnej listy objawów COVID-19. Są to:
- Ból gardła
- Zapalenie spojówek
- Przekrwienie błony śluzowej nosa
- Ból głowy
- Biegunka
- Utrata smaku lub zapachu
- Wysypka na skórze
- Odbarwienia palców rąk i stóp (tzw. covidowe palce)
Szczególnie mylącym objawem może być występująca na skórze wysypka. Opublikowana przez American Academy of Dermatology relacja z Tajlandii tuż po wybuchu epidemii opisuje przypadek pacjenta, u którego stwierdzono wysypkę z wybroczynami. Błędnie zdiagnozowana jako często występująca w tych regionach denga, w rzeczywistości była objawem zakażenia koronawirusem. Wysypce towarzyszyła gorączka, jednak dopiero po pewnym czasie pojawiły się problemy z oddychaniem. Prawidłowa diagnoza została postawiona w trzecim ośrodku medycznym, do którego skierowano pacjenta (2).
Kolejnym osobliwym objawem zakażenia są tzw. covidowe palce. Najczęściej stwierdza się je u dzieci i młodszych pacjentów. Pojawiają się zwykle u osób bezobjawowych oraz takich, u których choroba ma łagodny przebieg. To czerwone lub fioletowe odbarwienia na palcach, przypominające odmrożenia. Objaw ten u 30 pacjentów badała amerykańska dermatolog, która tak wypowiedziała się o tzw. covidowych palcach:
„Nie wiemy na pewno, czy objaw ten ma związek z COVID-19, ale kiedy jest tak powszechny w czasie pandemii i występuje u pacjentów bezobjawowych lub z łagodnym przebiegiem choroby, trudno go uznać za zbieg okoliczności. (…) Myślę, że wirus jest o wiele bardziej nieobliczalny niż nam się wydaje. Dobra wiadomość jest taka, że objawy te ustępują samoistnie.”
Amy Paller, kierownik oddziału dermatologicznego w Northwestern University Feinberg School of Medicine i lekarz pediatra w szpitalu dziecięcym Ann & Robert H. Lurie w Chicago (3)
Jak się ochronić przed koronawirusem?
W czasie pandemii, która trwa już od kilku miesięcy, nie sposób całkowicie odizolować się od innych ludzi. Nie sposób też uniknąć skupisk ludzkich, takich jak sklepy czy różnego rodzaju punkty usługowe. Możemy jednak chronić się przed koronawirusem. Podstawa to higiena rąk i układu oddechowego, a także dystans pomiędzy osobami. Należy go zachować szczególnie wobec osoby, która kaszle lub kicha. Trzeba jednak pamiętać, że w wielu przypadkach COVID-19 rozwija się bezobjawowo. Konieczne jest więc zachowanie odpowiedniej odległości z każdą napotkaną osobą.
Stosuj pięć zasad ochrony przed koronawirusem:
- RĘCE: Myj je często wodą z mydłem. Jeśli nie masz takiej możliwości (np. w sklepie) stosuj płyn dezynfekujący.
- ŁOKIEĆ: Zasłoń się nim, gdy kaszlesz lub kichasz. Zasłoń nos i usta wewnętrzną stroną łokcia lub chusteczką.
- TWARZ: Nie dotykaj nosa i ust, a także oczu (koronawirus może przedostać się do organizmu przez oczy).
- ODLEGŁOŚĆ: Zachowaj 1,5 m odstępu nie tylko od osób kaszlących i kichających – najlepiej od wszystkich osób.
- BEZPIECZEŃSTWO: Zostań w domu, jeśli masz gorączkę, kaszel i trudności z oddychaniem. Skontaktuj się telefonicznie ze swoim lekarzem.
Maseczki czy przyłbice ochronne zalecane są do stosowania przede wszystkim przez personel medyczny, a także przez osoby wykazujące objawy zarażenia. Nie należy jednak pomniejszać ich znaczenia w codziennym życiu. Wprawdzie nie dają one takiej ochrony przed zarażeniem jak społeczny dystans, jednak zabezpieczają m.in. przed dotykaniem twarzy brudnymi rękami. Należy też pamiętać, iż dopóki zakładanie maseczek w pomieszczeniach (np. w sklepie, w przychodni) jest obowiązkiem nałożonym przez rząd, po prostu musimy z nich korzystać. Pamiętajmy przy tym, żeby korzystać z nich odpowiednio i dezynfekować po każdym użyciu lub wyrzucić w przypadku maseczki jednorazowej.
Groźne wirusy mogą przenosić się także na powierzchniach i pieniądzach. Z tego względu lepiej korzystać z kart płatniczych zamiast z gotówki. Jeśli korzystamy np. z siłowni plenerowej lub zabieramy dzieci na plac zabaw, dezynfekujmy ręce po takiej aktywności.
Unikajmy też dużych skupisk ludzkich. Jeśli to możliwe, korzystajmy z rozrywek w spokojniejszych miejscach niż np. zatłoczona plaża. Zamiast spacerować po deptaku pełnym turystów, wybierzmy się na spacer po lesie. Koniecznie też stosujmy się do wszystkich zasad określonych dla danego miejsca lub obiektu. Dotyczą one przede wszystkim dystansu społecznego i higieny. Dzięki trzymaniu się tych wszystkich wytycznych ograniczymy do minimum ryzyko zakażenia koronawirusem, a co za tym idzie unikniemy wiążącej się z nim izolacji i ewentualnego leczenia szpitalnego.
