Osłabienie, brak apetytu, bóle mięśni, wysoka gorączka – to typowe objawy grypy. Choć bardzo podobna, różni się od zwykłego przeziębienia i wymaga odmiennego leczenia. Dowiedz się, jak postępować w przypadku zachorowania na grypę i jak się chronić przed przyszłymi infekcjami.
Grypa – co to jest?
Grypa to choroba wirusowa, powodowana przez jeden trzech typów wirusów – A, B i C. Nie każdy występuje z taką samą częstotliwością i nie każdy jest tak samo groźny. Za najbardziej niebezpieczne uznaje się wirusy grypy typu A – to właśnie one w przeszłości spowodowały epidemię ptasiej grypy i świńskiej grypy. Wywołują chorobę u zwierząt i ludzi. Częściej jednak mamy do czynienia z łagodniejszymi odmianami wirusa.
Choć grypa ma ostry przebieg, większość ludzi przechodzi ją bez powikłań. Jednak pewna grupa osób powinna się przed tą chorobą szczególnie chronić. To przede wszystkim osoby po 65. roku życia, z chorobami przewlekłymi takimi jak niewydolność krążenia czy astma, dzieci poniżej 5. roku życia, a także kobiety w ciąży. Ze względu na wyższe ryzyko powikłań, osoby te powinny w szczególny sposób chronić się przed grypą – szczególnie wiosną i w sezonie jesienno-zimowym.
Wirusy grypy przenoszą się drogą kropelkową. Wystarczy rozmowa lub nawet przebywanie blisko zakażonej osoby, dotknięcie przedmiotów, które ona wcześniej dotykała, lub podanie ręki. Szczególna zaraźliwość wynika m.in. z faktu, że wirus grypy przenosi się jeszcze przed wystąpieniem objawów choroby.
Jakie są objawy grypy?
Infekcja wirusem grypy daje dość charakterystyczne objawy:
· Wysoka gorączka – powyżej 38°C, nawet do 41°C
· Brak apetytu
· Dreszcze, bóle mięśni i stawów
· Zawroty głowy
· Uciążliwy suchy kaszel, który po kilku dniach przechodzi w kaszel wilgotny
· Ból głowy, ból oczu, światłowstręt
· Zmęczenie, poczucie wyczerpania i ogólnego rozbicia
· Senność
· Obniżenie sprawności psychoruchowej
· Rzadziej: nudności, wymioty
Różnica między przeziębieniem, a grypą
Grypa i przeziębienie dają podobne objawy. W związku z tym możemy mieć tendencję z jednej strony do błędnego interpretowania objawów przeziębienia jako grypy, a z drugiej – i to jest bardziej niebezpieczne – do bagatelizowania grypy. Jednak te dwie choroby łatwo można rozróżnić.
Grypa zaczyna się nagle i ma ostry przebieg. Natomiast przeziębienie zaczyna się zwykle od nieżytu nosa, a związane z nim dolegliwości narastają stopniowo. Katar zdarza się w przebiegu grypy, jednak nie jest głównym objawem.
Jeśli chcemy mieć stuprocentową pewność, że mamy do czynienia z wirusem grypy, możemy wykonać badanie laboratoryjne. Lekarz pierwszego kontaktu może też pobrać wymaz z nosa i przekazać pobrany materiał do testu. Wykrycie wirusa grypy ułatwia leczenie i pozwala uniknąć błędów, takich jak np. podanie antybiotyku, który przy grypie jest nieskuteczny i osłabia naturalną odporność organizmu. Test pomaga też odróżnić „zwykłą” grypę m.in. od groźnego koronawirusa, którego wystąpienie wymaga odizolowania pacjenta.
Jak zapobiec rozwojowi grypy?
Jednym ze skutecznych sposobów na wzmocnienie immunologicznej ochrony jest szczepienie przeciw grypie. Nawet jednokrotna szczepionka zapewnia ochronę przed zachorowaniem na cały sezon grypowy. Niestety, nie gwarantuje ona stuprocentowego bezpieczeństwa. Głównie dlatego, że skład szczepionki opracowywany jest na podstawie badania szczepów wirusa z minionego sezonu grypowego. Tymczasem wiele wirusów ulega mutacjom, których naukowcy z oczywistych przyczyn nie są w stanie „przewidzieć”. Mimo wszystko warto się zaszczepić – dzięki temu znacząco zmniejszymy prawdopodobieństwo zachorowania.
Poza tym warto przez cały rok wzmacniać odporność – zdrowo się odżywiać, jeść dużo warzyw i owoców, regularnie ćwiczyć i spędzać dużo czasu na powietrzu – także w chłodne dni. Ogromne znaczenie ma też higiena, przede wszystkim mycie rąk.
O ile to możliwe, unikajmy przebywania w towarzystwie ludzi, którzy mają objawy infekcji – kaszlą, kichają, mają gorączkę itp. Duże znaczenie ma tu rozsądek osób, które już zachorowały. Zamiast iść do pracy i spotykać się ze znajomymi, powinny pozostać w domu i leczyć aż do ustąpienia objawów. Takie postępowanie hamuje rozprzestrzenianie się choroby.
Domowe sposoby na wyleczenie grypy
Nie ma cudownego leku na grypę. Najważniejsze jest odizolowanie się od innych – wypoczynek w domu, najlepiej w ciepłym łóżku oraz picie dużej ilości płynów. Uciążliwe objawy możemy łagodzić domowymi sposobami, np. rozgrzewającymi herbatkami, sokiem z malin czy sokiem z czarnego bzu. Powrót do zdrowia przyspieszą cebula i czosnek – działają antybakteryjnie, przeciwwirusowo i przeciwzapalnie.
Ból i wysoką gorączkę można łagodzić dostępnymi bez recepty lekami na bazie paracetamolu, ibuprofenu czy aspiryny. Przy czym tej ostatniej nie należy podawać dzieciom, ze względu na możliwe wystąpienie niebezpiecznego zespołu Reya. Z kolei w dolegliwościach żołądkowo-jelitowych pomogą probiotyki, leki przeciwbiegunkowe oraz uzupełniające elektrolity. Przy katarze warto stosować krople do nosa obkurczające błonę śluzową, a przy kaszlu – syropy na bazie naturalnych składników lub inhalacje. Można też wypróbować leki przeciwwirusowe pobudzające odporność, jednak nie powinno się ich stosować częściej niż 2-3 razy w roku.
Niestety, nawet stosowanie się do wszystkich powyższych wskazówek nie sprawi, że grypa minie w ciągu 3 dni. Chorobę tę trzeba wyleżeć – trwa nawet do dwóch tygodni. Błędem jest przyjmowanie w tym czasie antybiotyków i zakładanie, że można powrócić do codziennych czynności. Antybiotyki podaje się tylko w przypadku zakażeń bakteryjnych stanowiących powikłanie grypy. Wobec samej infekcji wirusowej są one po prostu nieskuteczne.
