Nie tylko zaleganie woskowiny w uszach i problemy ze słuchem, ale też długotrwały katar, częste anginy i bóle głowy, a nawet… chrapanie. To tylko niektóre z wielu objawów wymagających wizyty u laryngologa. W przypadku dzieci problemy takie występują szczególnie często.
Większość codziennych problemów zdrowotnych dzieci rozwiąże pediatra. Pomoże przy przeziębieniu, grypie, a nawet zapaleniu krtani czy ucha. Czasem jednak konieczna jest pomoc specjalisty. W przypadku najmłodszych jednym z najczęściej odwiedzanych lekarzy jest laryngolog.
Czym zajmuje się laryngolog?
O zakresie działania laryngologa wiele mówi nam sama nazwa jego specjalizacji. Słowo „otorynolaryngolog”, bo tak właściwie brzmi pełna nazwa medyczna tego zawodu, składa się z czterech członów:
- „oros”/”otos” – ucho
- „rhinos”/”rynos” – nos
- „pharyngos” – gardło
- „laryngos” – krtań
Laryngolog jest więc specjalistą od chorób uszu, nosa, gardła oraz krtani. Zajmuje się także schorzeniami zatok, oskrzeli i tchawicy, a także chirurgią języka i szczęki. Co więcej, to właśnie do tego lekarza należy zgłosić się w przypadku wystąpienia m.in. zaburzeń równowagi, smaku i węchu.
Lekarz laryngolog nie tylko przeprowadza wywiad z pacjentem i zaleca odpowiednie leczenie, ale też wykonuje wiele skomplikowanych badań. Wśród nich można wymienić np. badanie endoskopowe przełyku czy dolnych dróg oddechowych. Laryngologia obejmuje też szeroki zakres interwencji chirurgicznych: od usuwania polipów w nosie i zatokach, przez korektę skrzywionej przegrody nosowej, usuwanie migdałków, aż po plastykę języka i gardła, konieczną m.in. przy bezdechu sennym. Jednakże w przypadku dzieci nie wszystkie tego typu zabiegi są wykonywane. Chirurgia może za to obejmować np. prace na błonie bębenkowej uszu czy usuwanie ciał obcych z dróg oddechowych.
Kiedy udać się z dzieckiem do laryngologa?
W okresie jesienno-zimowym częste przeziębienia, katar czy kaszel są zjawiskiem powszechnym. Do tego dochodzą jeszcze kwestie budowy anatomicznej, które wpływają m.in. na częstsze niż w przypadku dorosłych zapalenia ucha. Z wiekiem odporność dziecka kształtuje się, a co za tym idzie zmniejsza się liczba zachorowań w ciągu roku. Jednak niektóre dolegliwości wymagają pomocy specjalisty.
Wizyta u laryngologa jest konieczna, jeśli u dziecka wystąpią następujące objawy:
- Przewlekły katar – częsty, powtarzający się i długotrwały nieżyt nosa
- Zapalenie zatok
- Powtarzające się anginy
- Częste zapalenia ucha
- Chrapanie, spanie z otwartą buzią nawet w okresie braku kataru
- Bezdechy senne
- Problemy ze słuchem (brak reakcji na dźwięki, częste prośby o powtarzanie wypowiedzi)
- Brak gaworzenia u niemowlaka
- Częste bóle głowy
- Zawroty głowy
- Przerośnięte migdałki
- Krwawienia z nosa
- Zaburzenia równowagi
- Utrata smaku lub węchu
Schorzenia laryngologiczne łatwo można pomylić z problemami na tle alergicznym. Jeśli więc dziecko zmaga się np. z przewlekłymi katarami, nie zdziwmy się, jeśli laryngolog zaleci nam również odwiedzenie alergologa i wykonanie testów alergicznych.
Jak przygotować się na pierwszą wizytę u laryngologa?
Skierowanie do laryngologa wypisuje pediatra lub lekarz rodzinny. Pierwsza wizyta dziecka u laryngologa to przede wszystkim wywiad lekarski na temat stanu zdrowia małego pacjenta. Specjalista zapyta o niepokojące objawy, częstotliwość ich występowania i stosowane do tej pory leki. Istotną informacją jest też waga ciała oraz przebyte choroby. Wizyta u laryngologa nie wymaga specjalnego przygotowania. Warto jednak wcześniej przeanalizować, co nas niepokoi i jakie informacje chcielibyśmy przekazać lekarzowi.
Badanie nosa, gardła i uszu wykonywane jest za pomocą endoskopu lub wziernika. Dzięki tym narzędziom laryngolog może w dużym przybliżeniu obejrzeć wnętrze tych części ciała. Badanie jest bezbolesne. Czasem konieczne jest wykonanie badania audiologicznego słuchu, USG węzłów chłonnych, szyi i ślinianek, tomografii komputerowej zatok przynosowych itp.
Choroby laryngologiczne
Współczesna medycyna wyróżnia szereg chorób o podłożu laryngologicznym. Niektóre z nich łatwo zbagatelizować – szczególnie jeśli dotyczą dzieci. Tymczasem nieleczone schorzenia laryngologiczne prowadzą do powikłań. Na przykład przewlekły nieżyt nosa często prowadzi do zapalenia ucha u dziecka. Podobny mechanizm działa w przypadku zapalenia gardła i anginy. Ze względu na bliskość anatomiczną przewodu słuchowego, gardła, zatok i nosa, infekcja łatwo przenosi się z jednego miejsca na drugie. Częste choroby powodują przerost migdałków, co z kolei wpływa na osłabienie odporności. Właśnie dlatego tak ważne jest szybkie wdrożenie leczenia laryngologicznego.
Choroby uszu:
- Zapalenie ucha – zewnętrznego, środkowego lub wewnętrznego
- Niedosłuch
- Nagła głuchota
- Zaleganie woskowiny
- Szumy uszne
- Choroba Meniere’a
Choroby krtani i gardła:
- Angina
- Przewlekłe zapalenie krtani,
- Spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła
- Powiększony trzeci migdał
- Wiotkość krtani
Choroby nosa i zatok:
- Infekcja górnych dróg oddechowych
- Ostre zapalenie zatok
- Alergiczny nieżyt nosa
- Niealergiczny, przewlekły nieżyt nosa
- Krwawienia z nosa
- Wyciek z nosa (śluzowy lub ropny)
- Polipy w nosie, gardle i zatokach
- Upośledzenie drożności nosa
- Upośledzenie drożności nosa u dzieci, oddychanie przez usta
- Obturacyjny bezdech senny
- Skrzywienie przegrody nosowej
- Przerośnięte małżowiny nosowe
- Urazy i złamanie nosa
Leczenie chorób nosa, zatok, uszu, gardła i krtani opierać się może na farmakoterapii, podnoszeniu odporności, udrożnianiu dróg oddechowych, a gdy w grę wchodzi infekcja bakteryjna – także antybiotykoterapii. Czasem konieczna jest interwencja chirurgiczna, choć u dzieci stosuje się ją w ograniczonym zakresie. Obecnie odchodzi się np. od usuwania trzeciego migdała na rzecz m.in. leczenia glikokortykosteroidami czy podnoszenia odporności. Niezależnie od zaplanowanej metody, nie należy się przed nią wzbraniać. Wczesne rozpoczęcie leczenia pozwoli uniknąć groźnych powikłań i osłabienia ogólnej kondycji organizmu dziecka.
